KÎME EZ?
Kîme
ez? Kurdê Kurdistan Tev þoreþ û volqan Tev dînamêtim Agir û pêtim. Sorim wek etûn, Agir giha qepsûn. Gava
biteqim Dinya dihejî. Ev pêt û agir Dijmin dikujî. Kîme ez?
Ez im rojhilat, Tev birc û kelat. Tev
bajar û gund, Tev zinar û lat. Ji destê dijmin: Dijminê xwînxwar, Xurt û koledar. Ji Rom, ji Fireng, Di
rojên pir teng, Bi kuþtin û ceng. Parast, parast Parast min ev rojhilat Kîme ez?
Rojhilatê nêzîk, Rojhilatê
navî, Ev bajar û gund, Ev bej û avî, Ket bin destê min, Pî da ser dijmin, Min bi ceng û þer Zanîn û huner Piþta
wî þikand, Serî lê gerand! Ez bûm padîþah, Xurt û serbilind Ketin destê min ta sînorê Hind. Kîme ez?
Kîme
ez? Kurdê serfiraz Dijminê dijmin Dostê aþtîxwaz. Ez xweþ mirovim, Ne hirç û hovim! Lê çibkim bê þer Dijmin
naçî der. Bav û kalê min Dijîn tev serbest, Naxwazim bijîm Ta ebed bindest. Kîme ez?
Divê ez derkevim Dijminê
xwînxwar, Þahê efyûnkêþ, Jontirkê dijwar, Serbest bijîm ez Wek hevçaxê xwe. Dilxweþ bixum ez, Rez û baxê
xwe. Çekan hilgirim derkevim meydan, Rêcek nû çêkim ji boyî insan. Kîme ez?
Ez im ê þikand leskerê Rêþar,
Min bi xwîna xwe parastî ev war. Di sînga dijmin ez bûme kelem, Xwe dan siya min Turk û Ecem. Li ser serê min Sinbil
û kulah, Serê hespê min Digirt padîþah! Ez im ew gernas, Ew Selahidîn Bi pirs ji dimyat, Bi pirs ji Hetîn, Kîme
ez?
Ez im Erdeþîr, Ew Noþîrewan, Kesrayê mezin. Bê tac û eywan, Dostê kevnare Ku bûne dijmin, Ser
di tewandin, Ber agirê min. Ez im ew qelaþ xurt û pehlewan, Xerac min distand ji Hind û Yewnan! Kîme ez?
Ez
im ew gernas, ez im ew mêrxas, Belê ez im Kurd Îro ez mame Bindest û zigurd! Ew tac û eywan Tev çûn û rizîn, Dijmin
nav û deng Tev ji min dizîn!.. Xistin laþê min mîkrobên teres, Ta bûm perîþan, bê nav û nekes. Kîme ez?
Ez
im ew Kurdê serhiþk û hesin, Îro jî dijmin ji min ditirsin!... Bîna barûdê Kete pozê min. Dixwazim hawîr, Biteqim
ji bin, Dîsa wek mêra, Bikevin çiya. Naxwazim bimrim, Dixwazim bigrim. Kurdistana xwe Axa Mîdîya, Kîme
ez?
Kawey hesinkar bav û kalê min, Perçiqand serê zehakê dijmin. Ji gerdena Kurd Wî þikand zencîr, Serê
me parast, Ji birîn û þûr! Roja hat kuþtin xwînmijê dilsoz, Goya dibêjin:-Ew roje nûroz... Zivistan diçî, Ew
rojên ne xweþ Parêz dibî Kurd, Ji dêwê zergeþ. Wesan dibêjî Zerdeþtê rêzan, Ehreman diþkê Hirmiz tê meydan! Kîme
ez?
Ez im ê çêkir ev cejn û nûroz, Divê bistênim, Wilo nemênim, Bigrim tol û doz Fermandar bim ez, Li
ser Kurdistan, Bo min bimênin Ev bax û bustan. Ev þax û ev dest, Rez û þînahî Bigrim destê xwe, Dilxweþ
û þahî. Zana û xwenda, Dezgevanên xurt Vî warî bigrin, Bikin ronahî, Kîme ez?
Ez im ew Kardox Xaldêwê
kevnar, Ez im ew Mîtan, Nayrî û Sobar. Ez im ew Lolo, Kardox û Kudî, Ez im Mad û Goþ, Horî û Gudî. Ez im
Kurmanc û Kelhor, Lor û Gor, Ez im, ez Kurd im li jêr û li jor. Çend hezar salin Kurdistana min Perçe perçe ma Bindestê
dijmin! Kîme ez?
Îro ji Lor û Kelhor û Kurmanc Ji dest xwe berdan ew text û ew tac, Bûne olperest, Bi tizbî
û xiþt. Ta dijmin þikand Li me ser û piþt. Me dan bin lingan dewlet û hebûn, Bûn dijminê hev perçe perçe bûn. Ta
ku Kurdistan, Ta ku Kurdistan Jar û perîþan Ket e bin destan! Kîme ez?
Ez im ew milet, ez im ejderha, Ji
xewa dîlî þiyar bûm niha. Dixwazim wek mêr Dixwazim wek þêr Serê xwe hildim, Çi ser bilindim. Bi cîhan carek Ez
bidim zanîn, Rêçika Markîs, Rêçika Lenîn.
Kurê Guhderz û Ferhad û Rustem, Kurê Salar û Þêrgoh û Deysem. Bejin
bilindim, Wek dêw bilindim. Ez dest dirêjim, Serbest dibêjim. Dixwazim bi lez Gavan bavêjim!.. Kîme ez?
Ne
xwînxwar im ez haþtî xwaz im ez, Serdarê meye gernas û nebez. Em þer naxwazin, Divên wekhevî, Em paþ ve naçin, Dijmin
direvî!.. Ji bo mirovan em tev dost û yar Bijî Kurdistan, bimrî koledar! Kîme ez?
(Cigerxwîn, Dîwana Sêyemîn,
Kîme ez 1973)
|